Wanneer een dierbare overlijdt, komen er een aantal praktische, maar belangrijke zaken op u af die moeten worden geregeld. Het kan overweldigend zijn om u hiermee bezig te moeten houden en het is dan ook makkelijk om iets te vergeten. Welke praktische zaken moeten allemaal worden geregeld wanneer een dierbare komt te overlijden?
Wat moet worden geregeld na overlijden?
Hieronder staat in het kort beschreven welke praktische zaken moeten worden geregeld wanneer een dierbare is overleden. De daadwerkelijke taken zijn afhankelijk van de situatie van de overledene.
- Huisarts waarschuwen bij overlijden
- De koopwoning van de overledene leeghalen
- Belangrijke instanties van de koopwoning inlichten
- De koopwoning te koop aanbieden
- Bij een huurwoning overlijden doorgeven aan de verhuurder
- De huurwoning van de overledene leeghalen
- Auto van de overledene overdagen of verkopen
- Kentekenbewijs en autoverzekering overzetten
- Auto uit het buitenland invoeren
- Een nieuw verblijf voor de huisdieren regelen
- Leningen kwijtschelden en/of afbetalen
Hieronder wordt verder ingegaan op de specifieke zaken, zodat u goed weet waar u aan toe bent en wat u allemaal te doen staat.
Huisarts waarschuwen bij overlijden
Wanneer iemand in uw omgeving is overleden, is het belangrijk dat u direct de huisarts informeert wanneer dit thuis is gebeurd. Het kan zijn dat u hier niet direct aan denkt, maar het is essentieel dat u dit zo snel mogelijk doet. Hoe eerder u dit laat weten, hoe makkelijker het namelijk is om de doodsoorzaak te bepalen. De huisarts komt dan zo snel mogelijk naar het huis toe om de persoon officieel dood te verklaren. Er wordt gekeken of het hart nog werkt en als dit niet het geval is, worden de A- en B-documenten ingevuld. In deze documenten wordt officieel vastgelegd dat iemand is overleden en wanneer dat is gebeurd.
Overlijdt uw dierbare buitenshuis? Dan is het vaak beter om een ambulance te regelen. Wanneer uw geliefde in een ziekenhuis overlijdt, onderneemt het ziekenhuispersoneel actie. Het is een erg emotioneel moment en het kan lastig zijn om direct actie te ondernemen, maar het is belangrijk dat u zo snel mogelijk iemand inschakelt. Hoe sneller u bijvoorbeeld een arts op de hoogte stelt, hoe beter kan worden vastgesteld wat de doodsoorzaak is.
Wat te doen bij donorregistratie?
Steeds meer mensen melden zich aan als donateur van organen. Een arts kan dit allemaal uitzoeken, maar het is belangrijk om te weten dat snelheid erg belangrijk is bij orgaandonatie. Vaak is er maar een beperkte tijd om de organen opnieuw te kunnen gebruiken. Weet jij dat de persoon die is overleden orgaandonor is? Dan is het verstandig om dit zo snel mogelijk te melden bij een arts. Op deze manier kan er meteen actie worden ondernomen. Het lichaam van de overledene wordt dan meegenomen en keert later terug bij de nabestaanden om afscheid te nemen. Hoewel een arts deze gegevens vaak kan opvragen, is medewerking hierin zeker fijn. Dit scheelt tijd en uitzoekwerk. Vergeet dit dus niet te melden.
De koopwoning van de overledene
Als een dierbare overlijdt, kan het zijn dat er een koopwoning overblijft. Wat daarmee gebeurt is afhankelijk van de situatie. Was de overledene bijvoorbeeld de enige eigenaar van het huis of zijn er meerdere eigenaren? Hoe zit dit nou allemaal precies?
De overleden persoon was de enige eigenaar
Het kan zijn dat de overledene de enige eigenaar is van de koopwoning. Dit kan zo zijn als de persoon geen partner had of omdat niets officieel is vastgelegd. Wanneer dit het geval is, zijn de erfgenamen vaak samen verantwoordelijk voor de woning en de inhoud ervan. De erfgenamen bepalen zelf wat zij met het koophuis doen. Soms wordt het huis toegewezen aan één van de erfgenamen, bijvoorbeeld om in te wonen. In de meeste gevallen wordt de woning echter verkocht of verhuurd en moet u het huis leeghalen na overlijden. U kan er ook voor kiezen de inboedel niet te verdelen, maar deze te verkopen of te doneren. Een combinatie daarvan is uiteraard ook mogelijk. U zou de waardevolle spullen kunnen bewaren en de rest weg kunnen doen. Dit zijn natuurlijk zaken die onderling met de erfgenamen moeten worden besproken om problemen te voorkomen.
De overleden persoon was mede-eigenaar
Het komt ook regelmatig voor dat de overleden persoon niet de enige eigenaar is van het huis. Dit kan om verschillende redenen zo zijn geregeld. De overleden persoon was bijvoorbeeld getrouwd of had een geregistreerd partnerschap. Het is ook mogelijk dat een mede-eigenaar op een andere manier wordt vastgelegd, bijvoorbeeld middels een testament. Behalve het huis worden dan ook andere zaken overgedragen, zoals de vaste lasten en de hypotheek. Wanneer de mede-eigenaar deze lasten niet in zijn eentje kan dragen, kan worden besloten de woning te verkopen.
Onderhoud van het huis
Voordat de woning van de dierbare kan worden verkocht, moet er onderhoud plaatsvinden. Er worden gekozen voor tijdelijk beheer. Dit houdt in dat iemand de boel tijdelijk in de gaten houdt. Alle erfgenamen kunnen samen bespreken dit te doen, maar vaak wordt hierbij één iemand aangewezen, omdat dit orde schept en chaos voorkomt. Bij onderhoud moet u denken aan bijvoorbeeld het bijhouden van de tuin, het opruimen van de post en het repareren van verschillende zaken. Ook kan worden gekozen voor een tijdelijk alarmsysteem.
Inlichten van belangrijke organisaties
Wanneer een dierbare overlijdt en een koopwoning achterlaat, is het belangrijk dat u alle betrokkenen goed inlicht en alle betrokken bedrijven informeert. Denk hierbij aan bedrijven waarmee zaken werd gedaan door de overledene, zoals de hypotheekverstrekker of de verzekeraar van de inboedelverzekering. U wilt niet dat dit zaken onnodig blijven doorlopen.
De woning te koop aanbieden
Gezamenlijke erfgenamen mogen in de meeste gevallen het huis verkopen na overlijden. Dit is natuurlijk een besluit dat samen genomen moet worden, dus iedereen moet het ermee eens zijn. Het is dan ook verstandig hier goed over te praten. Wanneer de woning eenmaal te koop wordt aangeboden, verloopt het proces verder hetzelfde als wanneer u uw eigen woning verkoopt. Een makelaar kan u hierbij helpen. Houd er rekening mee dat het lang kan duren totdat de woning is verkocht. Tot die tijd moeten er vermoedelijk eerdere kosten worden betaald. Ook hier moeten de erfgenamen onderling goed over praten.
De huurwoning van de overledene
Als een dierbare overlijdt, laat deze in veel gevallen een huurwoning achter. Er zijn dan allerlei regels waar u rekening mee moet houden. Is de persoon bijvoorbeeld de enige huurder of is er een medehuurder? Hoe laat je de woning achter?
Overlijden doorgeven aan de verhuurder
Wanneer iemand overlijdt, moet u dit zo snel mogelijk aan de verhuurder doorgeven. Hoe eerder u hiermee bent, hoe beter. Wanneer u dit niet doen, kan dit tegen u worden gebruikt. In dit geval laat u namelijk belangrijke informatie achter. Vergeet dus niet aan de verhuurder door te geven dat de huurder is overleden.
De overleden persoon woonde alleen
Wanneer uw dierbare alleenwonend was, wordt het huurcontract de laatste dag van de tweede maand beëindigd. Hierdoor hebben nabestaanden de tijd om het huis leeg te maken. Indien u meer tijd nodig heeft, is het in de meeste gevallen mogelijk om dit met de woonstichting te bespreken en nieuwe afspraken te maken. Let er ook goed op dat de verhuurder na het beëindigen van een contract de woning altijd mag betreden. Ook mag hij spullen weg (laten) halen. Deze hoeven namelijk niet bewaard te worden. Dit is heel belangrijk om rekening mee te houden. Als er spullen zijn die u voor uzelf wil houden en liever niet door de verhuurder gezien mogen worden, omdat deze bijvoorbeeld persoonlijk zijn, is het goed hier snel werk van te maken. De huur mag overigens ook eerder worden opgezegd. De woning moet dan goed worden achtergelaten.
Er is een medehuurder
Het kan ook voorkomen dat iemand niet alleen woonde, maar dat de persoon samenwoonde met iemand anders. Let er goed op dat samenwonen niet meteen betekent dat de persoon ook medehuurder is. Dit moet namelijk vastgelegd zijn. Voor het samenwonen moet een vorm van toestemming zijn gevraagd aan de huurder. Wanneer er een medehuurder is, zal de huurder niet worden beëindigd. De medehuurder kan dan alleen blijven wonen en wordt dan de hoofdhuurder. Het kan natuurlijk zo zijn dat de medehuurder niet alleen in de woning wil blijven, omdat dit financieel niet mogelijk is of omdat er te veel herinneringen aan de woning zijn. In dit geval kan de huur alsnog worden stopgezet.
De overleden persoon is geen mede-eigenaar
Zoals gezegd is het niet altijd zo dat iemand die samenwoont ook medehuurder is. Het is goed mogelijk dat de overleden persoon de hoofdhuurder was en de huisgenoot verder geen rechten heeft. Wanneer deze persoon toch graag in het huis wil blijven wonen, kan dit het beste schriftelijk worden aangevraagd. Let er wel op dat daar niet gegarandeerd akkoord mee wordt gegaan. De mogelijkheid bestaat dat de verhuurder dit verzoek afkeurt, bijvoorbeeld omdat de overgebleven huurder onvoldoende inkomsten heeft, de medewerker geen goede reputatie heeft of omdat de persoon nog maar kort in de woning leeft. Het kan zijn dat de verhuurder dit niet helemaal vertrouwt en de andere persoon daarom niet in de woning wil laten blijven. In dit geval moet er een nieuwe woonruimte worden gezocht. Hierbij kan hoogstwaarschijnlijk aanspraak worden gemaakt op urgentie bij de woonstichting.
Hoe laat u de woning achter?
Nabestaanden zijn verantwoordelijk voor het leegmaken van de huurwoning. Vaak is het noodzakelijk om het huis terug te brengen naar de oorspronkelijke staat. Dit betekent dat u bijvoorbeeld muren moet schilderen en dat eigen verbouwingen ook teruggebracht moeten worden. Indien niet bekend is hoe de woning hoort te zijn, kan dit worden besproken met de verhuurder. Dan is het voor de nabestaanden meteen duidelijk wat moet worden geregeld.
De auto van de overledene
In veel gevallen laat een overledene een auto achter waar iets mee moet worden gedaan. Wat kan u doen om van deze auto af te komen of om deze een nieuwe eigenaar te geven? Wie wordt de nieuwe erfgenaam en waar moet u op letten als u de auto wil verkopen?
Bestemming van de auto bepalen
Wanneer iemand komt te overlijden, staat soms in het testament vastgelegd welke spullen worden overgedragen. Dit kan een auto zijn. Soms staat specifiek aangegeven naar wie de auto gaat, maar het kan ook zijn dat erfgenamen zelf moeten beslissen wie de auto erft. Het is belangrijk dat deze beslissing binnen een paar weken wordt genomen, want er zijn een aantal belangrijke stappen die moeten worden gezet. Zo moet er bijvoorbeeld rekening worden gehouden met het kentekenbewijs en de autoverzekering.
Kentekenbewijs
Wanneer iemand is overleden, moet het kentekenbewijs van de auto van de persoon binnen vijf weken worden omgezet naar de nieuwe eigenaar. Dit moet ook gebeuren wanneer de partner van de overleden persoon de auto overneemt. Soms wordt dit vergeten, omdat u ergens anders met uw gedachten zit. Toch is het belangrijk hier goed rekening mee te houden. Let er goed op dat dit allemaal binnen de genoemde vijf weken wordt geregeld.
Verzekering
Iedere auto is verplicht verzekerd, behalve wanneer deze bijvoorbeeld ergens in een schuur staat en niet gebruikt wordt. Ook als de auto aan de straat staat, moet er een autoverzekering zijn. Met deze verzekering moet u rekening houden. Wanneer u het kentekenbewijs overschrijft naar een nieuwe eigenaar, zal deze verzekering niet automatisch worden overgedragen. De verzekering loopt automatisch door, dus het is belangrijk dat u dit niet vergeet te regelen. U zou de huidige autoverzekeraar bijvoorbeeld kunnen contacteren om de situatie uit te leggen. Vaak is het mogelijk dat de verzekering wordt overgenomen door de nieuwe eigenaar. Lukt dit niet en kan de auto niet tijdig worden verzekerd? Dan dient de auto zo snel mogelijk van de openbare weg te worden gehaald.
De auto verkopen
Als niemand de auto kan of wil overnemen, moet het kentekenbewijs alsnog binnen vijf weken worden omgezet. De auto kan vervolgens worden verkocht door een executeur, maar ook door de erfgenamen zelf. Veel garages kunnen de auto ook van u overnemen. Zij verkopen de wagen dan voor u. Doorgaans verdient u hier minder geld mee, maar het is een handige optie wanneer u snel van de auto af wil. Het is uiteraard wel belangrijk dat alle erfgenamen het eens zijn over de prijs. Onenigheid moet uiteraard zo veel mogelijk worden voorkomen.
De auto invoeren
Had de overledene geen auto in Nederland, maar juist in een ander land? Dan moet de auto worden ingevoerd. Hier komen doorgaans extra kosten bij kijken. U moet namelijk extra belastingen betalen. Dit gaat om de belasting voor personenauto’s, de omzetbelasting en het invoerrecht. Bij de Belastingdienst kunnen ze u hier meer informatie over geven. De kosten zijn verschillend, maar houd er rekening mee dat deze belastingen bij elkaar opgeteld nog best veel geld kunnen kosten. Komt de auto bijvoorbeeld van een ander land binnen de EU vandaan of is de auto juist buiten de EU te vinden? Dit kan bepalend zijn voor de kosten. Neem dit goed mee en bespreek deze kosten onderling.
Huisdieren na het overlijden
Wanneer een dierbare overlijdt, kan het zijn dat deze huisdieren achterlaat. Voor deze dieren moet uiteraard worden gezorgd en zij moeten een nieuw thuis krijgen door herplaatsing. Wat kan u met hen doen? Welke mogelijkheden zijn er allemaal? Waar moet u op letten?
Is er iemand die de dieren wil?
Het kan natuurlijk zijn dat één van de nabestaanden de dieren graag wil overnemen. Dit is vaak een goede optie, omdat een nabestaande wellicht al een goede connectie heeft met een hond en vice versa. Ook kan het voor nabestaanden troostend zijn om het dier van de geliefde eigenaar over te nemen. Het is dan ook goed om altijd eerst in de directe kring rond te vragen of iemand het dier kan overnemen.
Een asiel
U zou het dier naar een asiel kunnen brengen. In de buurt zijn vaak verschillende asielen te vinden. Een nadeel hiervan is dat sommige dieren nooit het asiel verlaten, omdat zij bijvoorbeeld al erg oud zijn. Het kan dan lastig zijn voor deze dieren om zich aan het asiel aan te passen. Oudere dieren worden ook vaak minder snel gekozen door nieuwe baasjes. Ook is het asiel niet altijd de juiste plek voor het soort dier dat de overledene heeft, zoals reptielen of paarden.
Een opvangcentrum
In enkele gevallen, bijvoorbeeld bij bijzondere dieren, zou u ervoor kunnen kiezen om het dier naar een opvangcentrum te brengen. Voor vogels is er het speciale Papegaaienpark vlakbij Eindhoven. Ook voor andere diersoorten zijn er verschillende opvangcentra. Bekijk dus goed met welk dier u te maken heeft en waar deze het beste aan overgebracht kan worden. Bovendien kunnen dieren terecht bij de Stichting Landelijke Herplaatsing Huisdieren. Hier kan u de dieren van uw dierbare of van zieke mensen kosteloos laten herplaatsen. Dit kan dus een goede stichting zijn om zaken mee te doen.
Lopende leningen van de overledene
Het kan natuurlijk voorkomen dat de overleden persoon nog lopende leningen heeft. Wat daarmee gebeurt, verschilt per lening. Wie draait voor de kosten op en wat zijn de regels hierover? Hoe moeten nabestaanden dit regelen?
Nabestaanden kunnen leningen erven
Het is mogelijk dat een lening kan worden geërfd door nabestaanden. Zij nemen de lening dan over en moeten deze dan alsnog aflossen. Wanneer u een erfenis ontvangt, is het handig om voor het accepteren uit te zoeken of er sprake is van leningen en schulden. Het is ook mogelijk de lening beneficiair te accepteren. Dit betekent dat u de erfenis alleen accepteert wanneer er na het aftrekken van de schulden een positief saldo overblijft. In het geval van hoge schulden kunnen nabestaanden ook besluiten om de erfenis te verwerpen. Ze krijgen dan helemaal geen erfenis en zijn dan ook niet aansprakelijk voor de schulden. Het is dan wel belangrijk om te realiseren dat u dan ook geen spullen kan erven.
De lening kwijtschelden
In enkele gevallen is het mogelijk de lening kwijt te schelden. Dit is bijvoorbeeld mogelijk bij een studieschuld. Wanneer een persoon overlijdt, wordt deze lening standaard kwijtgescholden. In de voorwaarden van leningen kan worden gelezen hoe een verzekeringsmaatschappij bij leningen omgaat met een overlijden. Zorg ervoor dat u daar goed van op de hoogte bent.
De lening afbetalen
Als de nabestaanden besluiten een erfenis met leningen te accepteren, kan het zijn dat zij bepaalde leningen dienen af te betalen, omdat zij daar dan aansprakelijk voor zijn. Dit geldt bijvoorbeeld voor creditcardkosten en kosten in het geval iemand in het rood staat. Nabestaanden kunnen dan contact opnemen met de maatschappij waarbij de lening is afgesloten. Er kan dan worden bekeken of een er betalingsregeling mogelijk is.